
Ömer içince helal başkası içince ceza (Arif Tekin)

Oruçlu bir adam halife Ömer’le Medine yolculuğuna çıkar. İftar vakti gelince Ömer’in matarasından içer(içki-şarap) ve sarhoş olur. Ömer başlar adama had cezası uygulamaya. Ömer genelde içki yüzünden 80 kırbaç vururdu. Bu arada adam sorar: “ Ben senin kabından alıp içtim, neden bana ceza veriyorsun? Ömer şu cevabı verir: “ Cezayı, içtiğin için değil; sarhoş olduğun için uyguladım” Bunun analmı şudur: İnsan gibi sarhoş olmadan içersen sorun yok. Ben bunu işleyince Şaban-Şener Şen filmi hatırıma geldi: Hani Şaban abdesthaneye afiş asıyor: ”Ağaya beleş, halka paralı!” diye.
Ömer şöyle deseydi sorun olmazdı. Mesela ben üzüm veya hurma şırasını matarama koydum, yolda deve üzerinde çalkalana çalkalana şarap olmuş. Sen de içince sarhoş oldun ve ceza da uygulamıyorum. Çünkü sen sarhoş ediyor diye farkında olmadan ve hele hele benim kabımdan içtin. Ama Ömer’in gerekçesi farklı: Sen içtiğin için değil; insan gibi içmediğin için ceza veriyorum diyor. Tabii ki Kur’an’da içki cezası yok. Bu ceza Hz. Muhammed’in uygulamalarında var. Kimisi kırk kırbaç kimisi 80 derken ihtilaflı bir konu.
Ömer’le adamın hikayesini, İbni Ebi şeybe(ö.235/849) aktarıyor. Tabii ki İslamda önemli bir isim. Çünkü başta Buhari ve Müslim olmak üzere birçok hadis alimine hocalık yapmış. İbni Hemmam(ö.211/826) da bunu işlemiştir.
(İ.Ebi Şeybe, Musannaf, Cezalar bab 52/28991.
İbni Hemmam, Musannaf c. 9/224, no:17015)