HAKİKAT YOL’U (Alevilik) – 13
Hakikat Yol’uda (Alevilikte) Musahiplik: Hakikat Yol’u (Alevilik) öğretisinin ikrar, rızalık, ocak, pir, mürşid, rayber, talip, cem erkânı, semah, gülbank, dar-didar, müsahiplik, deyiş ve nefes gibi semavi dinlerden ayrı, kendisine özgün kavram ve kelamları vardır. Bu yönüyle Aleviler; ikrar ve rızalık esaslı, müsahipli bir toplumudur.
Bütün toplumsal yapılarda olduğu gibi Hakikat Yol’u da (Alevilikte) insan unsuruna dayanmaktadır. Sosyal yapıların inançsal, düşünsel, yaşamsal, hukuksal, siyasal, psikolojik vb. algıların maddi temeli belli bir kurumsal yapılara dayanır. Genel olarak bu kurumlar toplumların ihtiyacına göre biçimlenir, gelişir ve toplumsal yaşama yön veren değer yargıları halini alır.
Hakikat Yol’u (Alevilikte); kendi içinde ortaya çıkardığı sosyal, toplumsal bağlarla ve yine kendi içinde yarattığı kurumsallaşmalarla, her türlü baskı ve asimilasyon girişimlerine rağmen özgünlüğünü koruyarak ayakta durmayı başarıp kendisini bu yüzyıla taşıdı. Aleviliğin kendi içinde geliştirdiği toplumsal bağlardan biri de musahiplik kurumudur. İkrar ve rıza esası üzerine inşa edilen musahiplik (yol kardeşliği) Aleviliğin sosyal yapısı içinde önemli bir değere sahiptir.
“Dört kardaşız bir gömlekte yatarız
Gömlek birdir, bir vücutda çatarız
Kendimizi ateşlere atarız
Ateş nedir duman nedir kül nedir.” Pir Sultan ABDAL
Musahiplik kavline girmenin koşulları kısaca şöyledir; 18 yaşına gelmiş, Yol’una, ocağına ve pir’ine ikrar vermiş ve de evli olup eşine (eşitine) ikrar vermiş olan canlar; öncelikle ailelerinin (anne ve baba) rızalıklarını alarak musahiplik ikrarına girebilirler. Her iki aile de musahiplik ikrarına girecek canlara rızalık verirse, canlar, ikrar verdikleri ocağa bağlı rayber’e gidip edip, musahiplik ikrarına gireceklerini beyan ederler. Bu bilgilendirmenin ardından rayber, musahip kavline girmenin koşullarını bu canlara anlatır. Şayet Yol açısından bir sakınca görülmez ise bu canlar rayber tarafından musahiplik erkânı-ikrarı (cem’i) için hazırlanırlar. Devamında cem erkânı çağrısı yapılır. Belirlenen günde ikrar cem’i yapılmasına karar verilir. Bu cem’e (ikrar erkânı cem’ine) yalnız müsahipli ve ikrarlı canlar alınır. Diğer cemlerde olduğu gibi bu cem’e de düşkün–dargın-küskün giremez!
Birbirlerini iyi tanıyıp, birbirlerine uyumluluk (fikirde, ilimde, kültürde) sağlayıp kendi özgür iradeleriyle musahiplik kavline girecek olan canlar, Hakikat Yol’unun kuralları gereği ikrarlarını (sözlerini) sağlam temellere dayandırıp, ikrar erkânından geçerek, yol-erkân gereği dört can, bir beden olup birbirlerine bağlanırlar. İkrar erkânından geçerek müsahip (yol kardeşi) olan canlar; bundan böyle birbirlerine karşı ve içinde bulundukları topluma karşı da sorumluluk taşırlar. Bu anlamıyla da musahiplik (yol kardeşliği) mükemmel bir denetim (sigorta) mekanizmasıdır. Aynı zamanda musahiplik (yol kardeşliği), rıza şehri topluluğunun temel taşıdır dersek yanılmış olmayız.
Hakikat Yol’u (Alevi) toplumsal yapısının varlığını ikrar ve arıza esasına dayanarak sağlam temeller üzerine oturtup günümüze taşıyan ocak (mürşid-pir-rayber-talip) sistemi ve musahiplik (yol kardeşliği) kurumu çok önemli bir örgütlenmedir. Bu nedenledir ki; ocak sisteminin diri tutulması ve musahiplik kurumunun devam etmesi için Cemler de ve Yol aşkına yapılan etkinlikler içinde yapılan muhabbetler de konuya dair duyarlılığın arttırılması için gayret gösterilip çaba harcanarak; Gerçeğe Hü diyerek Yol’umuza dair tüm konularda topluluğumuz bilgilendirilmelidir.
Hakikat aşkına Yol’u yürütüp sürdürenlere aşk olsun!
DEVAM EDECEK!
Mehmet KABADAYI. / İletişim: Mehmet_k.34@hotmail.com