21 Eylül, MihriCan Bayramı / Dünya barış günü 

21 Eylül, MihriCan Bayramı / Dünya barış günü 

21 Eylül MihriCan bayramı, Mehregan/Mihrican Işık Can sevgisi anlamına gelir. Gece ile gündüzün 12’şer saat eşitlendiği, yazın bitişi, Doğa ananın mahsullerini verip, kış uykusuna yatmaya hazırlandığı, insanların yerleşik yaşama geçtiği tarihlerden bu yana, bir çok kültürde, orak harman kalkıp bağbozumundan sonra hasat, hububat, şarap bayramı vs. doğaya teşekkür anlamında kutlanan bir bayramdır. Alevilikte görgü cem, dem muhabbetleri de, 21 Eylül den sonra başlar. “Mihr” 21 mart Nevrozla başlayan, eski İran Celali takviminde 7ci ayın ismimdir. “Mihr” aynı zamanda ışıktan gelen can, sevgi anlamına gelir. Alevilikte ocak, cemlerde muhabbetlerde delil uyarma, bu ışık güneş aydınlanma Alev kültü ile ilgilidir. “Mihr /Mithra” aynı zamanda 12 burç içinden, elinde meşale ve adalet kılıcı ile (karanlık mağaradan, kozmik yumurtadan) çıkan, başında güneşle sembolize edilen, eski Hint “vedik”, İran Ermeni, Kürt, Mezopotamya Anadolu Alevi, çeşitli kültürlerde güneş ışık kültü, dostluk barış, sevgi şefkat bereket tanrısı olarak anılan “Mithras” ile ilgilidir. Büyük kahraman Fereydoun’un zalim kral Zahak’ı yenmek için Mithra’nın ışığını kullandığı gün vs. bir çok mitolojik anlatım vardır. (Mithraizm, değişik bir formatta eski Yunan ve Roma’da da görülmüş Avrupa ülkelerine de yayılmıştır. Fakat Hıristiyanlığın ve İslam’ın ortaya çıkmasından sonra, taraftarları katliamlardan geçirilmiş yasaklanmıştır.)

21 Eylül aynı zamanda Dünya barış günüdür. Tüm savaşların temelinde, doğa ananın verdiği dünya nimetlerinin paylaşım kavgası yatar.. Rıza şehri Rızalıkla abı hayatı paylaşmayı barış içinde birlikte yaşamayı kendine amaç edinmiş, Anadolu’ya barış güvercini donunda gelen Hünkar Bektaş Veli vs. Alevi inanç kültürü açısından, 21 Eylül Birleşmiş Milletler Dünya Barış Gününün bu tarihe MihriCan bayramına denk gelmesi çok anlamlıdır.

Dünya Barış gününün tarihçesi; 1 Eylül 1939 günü Nazilerin Polonya’yı işgaliyle başlar. Japonya’ya Atom bombası atılması ve ardında elli iki milyon ölü, milyonlarca yaralı, sakat ve moluz yığını haline gelmiş kentler ile acı ve gözyaşı bırakan 2’ci dünya savaşı sonrası, dünyada kalıcı barışın sağlanması için kurulan Birlemiş Milletler teşkilatının kurulması ile noktalanır.
Sosyalist Sovyetler SSCB/Varşova paktı ülkeleri, barış içinde bir dünya mücadelesi görevini hatırlatmak amacıyla, 1 Eylül’ü “Dünya Barış Günü” olarak ilan ederler. Varşova paktının dağılmasından sonra sadece Türkiye’de 1 Eylül barış günü olarak anılmakta.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 1981’deki 57. birleşiminde, “Genel Kurul’un açılış günü olan her eylülün üçüncü salı gününü “Uluslararası Barış Günü” ilan eder. Genel Kurul’un 7 Eylül 2001 tarih ve A/RES/55/282 sayılı kararı ile de bu özel gün 21 Eylül’e sabitlenir. Kısacası dünyanın kabul ettiği, “Dünya Barış Günü” 1 Eylül değil 21 Eylül’dür. 2 dünya savaşı sonunda Japonya’ya atılan Atom bombasında ve dünyada olan tüm savaşlarda ölen milyonlarca insan ve özelikle masum çocuğun ve insanlığın geleceği için barışın önemini vurgulamak amaçlı; Japonya dünyanın tüm kıtalarından çocukların bağışladıkları bozuk paraları eritip, üzerinde , “Çok Yaşa Mutlak Barış” yazılı BM binası önünde duran bir “Barış Çanı’’ yapmıştır. Her 21 Eylülde, bu barış çanı çalınarak, Birleşmiş Milletler genel kurulu açılır. En kötü barış, savaştan iyidir, savaşta masum insanlar çocuklar ölür, tek kazanan silah tüccarlarıdır.

Alevilikte; MihriCan Barış bayramı, çeşitli meyve, kuruyemiş tahıl başak, pekmez, şerbet şarap vs. yiyecek içeceklerle, sazlı sözlü demli eşit paylaşımlı cemlerle coşkulu, Sahname deyişlerin, barış türkülerinin okunduğu, savaşlara karşı barış (çanlarının) çağrılarının dile getirildiği sanatsal kültürel etkinliklerle Mihri can barış bayramı olarak kutlanmalıdır.