Hakikatçi Aleviliğin Temel Değerleri Nelerdir? 3.Bölüm
Hakikatçi Alevilik, doğayı, insanı ve evreni bir bütün olarak gören, sevgiyle yoğrulmuş, bilgiyle yürüyen, paylaşım ve rızalıkla yaşayan hakikat merkezli bir öğreti ve yaşam biçimidir. Bu yolun temelinde, bireysel olgunlaşmayı ve toplumsal adaleti sağlayan değerler sistemi vardır.
Bu değerler, sadece inanç değil, yaşama biçimi olarak benimsenir. Yol, sözle değil; hal ile, yani davranışla yürünür. Her Alevi can, bu değerlere göre yaşamakla yükümlüdür. Çünkü Hakikatçi Alevilikte esas olan, “neye inandığın” değil, “nasıl yaşadığın”dır.
1. Sevgi – Yolun Özüdür
Alevilik, sevgisiz bir sözün, sevgisiz bir inancın ve sevgisiz bir varoluşun boş olduğuna bilir. Sevgi, evrenin mayasıdır. İnsanlar arasında ayrım yapmadan her cana can gözüyle bakmak esastır.
“İncinsen de incitme.” – Hace Bektaş Veli
“Sevgi bizim dinimizdir, başka bir dine inanmayız.”- Hudai
Sevgi; sadece bir duygu değil, bir yaşam biçimi, bir toplumsal duruştur.
2. Bilgi – Yol Bilmeden Yürünmez
Hakikatçi Alevilik, karanlığı yaracak en büyük gücün bilgi olduğuna inanır. Kitaba, dogmaya değil; doğaya, deneyime ve akla dayalı bir bilgi anlayışı vardır. Yolun temel kuralı:
”Okunacak en büyük kitap insandır” – Hace Bektaş Veli “Oku ama kendini oku. En büyük kitap sensin”- Devrimi
“Aklı olmayanın inancı olmaz, bilgisi olmayanın yolu olmaz.” – Alevi öğretisi
Bu bilgi, insanı kendine döndürür, doğayı anlamayı sağlar, toplumla uyumlu yaşamayı öğretir.
3. Rızalık – Gönül Razı Değilse, Yol da Razı Değildir
Rızalık, Hakikatçi Aleviliğin en önemli toplumsal ilkesidir. Hiç kimseye zorla bir şey yaptırılamaz. Rızalık olmadan yapılan her iş, boştur.
Evde, toplumda, cemde, meydanda rızalık şarttır.
Bir kişi bile razı değilse, o topluluk tam olamaz.
“Bir lokma, bir hırka ile yol yuru”
”Unvan ve mettebe ile Hakk’a, Hakikat’a varılmaz.” – Devrimi
4. Paylaşım – Her Şeyde Ortaklık
Hakikatçi Alevilikte mal, mülk, bilgi ve emek bireysel değil; ortak kullanım içindir.
Bu yüzden “yarın yanağından gayrı her şeyde ortak” ilkesi, toplumsal yaşamın temelini oluşturur. Aç açıkta kalmasın diye, herkes birbirine gözeten gözle yaklaşmalıdır.
”Yarin yanagından gayri herseyde ortagız”.
Bu, sınıfsız ve sömürüsüz bir toplum arzusunun ifadesidir.
5. Adalet – Hak ile Yürümek
Hakikatçi Alevilikte adalet, mahkeme salonlarında değil, vicdanlarda başlar. İnsanlar arasındaki denge, adil paylaşım ve toplumsal sorumluluk temel ilkedir. Kimse kimseye ne zulmetmeli, ne boyun eğdirmeli.
“Mazlumun ahı, zalimin sarayını yıkar.” – Alevi sözü
Adalet, yalnızca yargılamak değil; affetmek, anlamak ve rızalığı esas almaktır.
6. Eline, Diline, Beline Sahip Olmak
Bu üç ilke, ahlaki duruşun temelidir:
El: Haksız kazanc, hırsızlık ve gasptan uzak olmak,
Dil: Yalandan, iftiradan, gönül kırmaktan uzak olmak,
Bel: Nefsine esir olmamak, kimsenin onuruna dokunmamak.
Bu ölçü, insanın kendine ve topluma olan sorumluluğunu dengede tutar.
7. Yol Bilinci ve İkrar
Yol, kendiliğinden yürünen bir patika değildir. İkrar vermek, yani bu yolda yaşamaya söz vermek önemlidir. Yol bilinci, bireyin kendini eğitmesi, kendine ve topluma karşı sorumluluk duymasıyla başlar.
“Yol ciddiyet ister, oyun değildir.”
8. Cem ve Topluluk Bilinci
Cem, yalnızca bir inançsal ritüel değil; hakikatin, eşitliğin ve toplumsal barışın kurulduğu bir meydandır. Burada kadın-erkek eşittir, söz herkesindir. Cem; halk meclisi, vicdan mahkemesi ve sevgi ocağıdır.
“Cemde canlar bir olur, dile gelen Hak olur.”
9. Doğa ile Birlik ve Dönüşüm Bilinci
Doğa, Hakk’ın aynasıdır. Dağlar, sular, ormanlar canlıdır. İnsan doğayı sömürmez, onunla birlikte yaşar. Ağaç dikmek, suyu kirletmemek, toprağı kutsal bilmek birer erkan görevidir.
Doğayı yok eden, aslında kendini yok eder.
10. Hakikat – Tüm Değerlerin Kaynağı
Tüm bu değerlerin temeli Hakikattir. Yani gerçeğin bilgisi, doğanın yasaları, insanın iç sesi. Hakikat bir sır değil; yaşanarak anlaşılacak bir özdür.
“Arif olan sırra erer, akılla, bilgiyle görür.”
Devrimî der ki:
Yol, yalnız yürünmez; paylaşmadan bilinmez.
Gönül razı değilse, ibadet sanılmaz.
Sevgiyle, bilgiyle, hakikatle yürü,
Hakk yoludur bu, ne kitapta ne kalıpta bulunur.
Aşk ile Mehmet Yapıcı ( Devrimi )
What Are the Core Values of Hakikatçi Alevilik? – Part 3
Hakikatçi Alevilik (Truth-Centered Alevism) is a truth-based teaching and way of life that views nature, humanity, and the universe as one unified whole. It is shaped by love, guided by knowledge, and lived through sharing and consent. At its core lies a system of values that fosters both individual maturation and social justice.
These values are not just beliefs but a way of living. The path is not walked with words, but with actions. Every Alevi soul is responsible for living in accordance with these values. For in Hakikatçi Alevilik, what matters is not “what you believe,” but “how you live.”
1. Love – The Essence of the Path
Alevilik teaches that words, beliefs, and existence without love are hollow. Love is the essence of the universe. It is essential to see every being with the eye of the soul, without discrimination.
“Even if you are hurt, do not hurt in return.” – Hacı Bektaş Veli
“Love is our religion; we believe in no other.” – Daimi
Love is not merely a feeling; it is a way of life, a social stance.
2. Knowledge – The Path Cannot Be Walked Without It
Hakikatçi Alevilik believes that the greatest force to break through darkness is knowledge. It is not based on books or dogma, but on nature, experience, and reason. The core principle of the path is:
“The greatest book to read is the human being.” – Hacı Bektaş Veli
“Read, but read yourself. The greatest book is you.” – Devrimî
“One without reason has no faith; one without knowledge has no path.” – Alevi teaching
This knowledge turns one inward, helps to understand nature, and teaches harmonious living with society.
3. Consent – If the Heart Is Not Content, Neither Is the Path
Consent is the most essential social principle of Hakikatçi Alevilik. Nothing can be done by force. Any act done without consent is null and void.
Consent is required at home, in society, in the cem (gathering), and in the meydan (sacred space).
If even one person does not give consent, the community is not whole.
“Walk the path with one bite, one cloak.”
“Titles and status do not lead to Truth or Hakk.” – Devrimî
4. Sharing – Common Ownership in Everything
In Hakikatçi Alevilik, property, knowledge, and labor are not for individual use, but for collective benefit.
The principle of “everything except your beloved’s cheek is shared” forms the foundation of communal life. Everyone must look out for one another so that no one is left hungry or homeless.
“Except for a lover’s cheek, we share everything.”
This expresses the yearning for a classless and exploitation-free society.
5. Justice – Walking with Hakk
In Hakikatçi Alevilik, justice begins not in courtrooms but in conscience. Balance among people, fair distribution, and social responsibility are the main principles.
No one should oppress or force submission upon another.
“The cry of the oppressed brings down the palace of the tyrant.” – Alevi saying
Justice means not only judgment, but also forgiveness, understanding, and prioritizing consent.
6. Mastery of Hand, Tongue, and Waist
These three principles form the basis of moral integrity:
Hand: To avoid unjust gain, theft, and appropriation
Tongue: To avoid lies, slander, and hurting hearts
Waist: To not be a slave to one’s desires and to respect the honor of others
This measure keeps one’s responsibility to oneself and society in balance.
7. Awareness of the Path and Commitment (İkrar)
The path is not a trail walked aimlessly. Giving “ikrar” – a vow to live by this path – is essential.
Path awareness begins with self-education and a sense of responsibility toward oneself and society.
“The path demands seriousness; it is no game.”
8. Cem and Communal Awareness
Cem is not merely a religious ritual; it is the square where truth, equality, and social peace are realized.
In this space, men and women are equal, and every voice is heard. Cem is a people’s assembly, a court of conscience, and a hearth of love.
“In the cem, souls unite; that which speaks becomes Hakk.”
9. Unity with Nature and Awareness of Transformation
Nature is the mirror of Hakk. Mountains, waters, and forests are alive.
Humans do not exploit nature but live in harmony with it. Planting trees, not polluting water, and revering the soil are all sacred duties.
One who destroys nature, in truth, destroys themselves.
10. Truth – The Source of All Values
The foundation of all these values is Truth: the knowledge of reality, the laws of nature, and the inner voice of humanity.
Truth is not a mystery; it is an essence to be lived and experienced.
“The wise reach the secret; they see it with intellect and knowledge.”
Devrimî says:
The path cannot be walked alone; it cannot be known without sharing.
If the heart is not content, worship is in vain.
Walk with love, knowledge, and truth—
This is the path of Hakk, found in neither book nor mold.
With Love,
Mehmet Yapıcı (Devrimî)