Alevilik Nedir? – Hakikatçi Yorum (Mehmet Yapıcı (Devrimî)
Aleviliği Tanımlamak Neden Zor?
Alevilik, tanımı kolay bir inanç ya da ideoloji değil; binlerce yıllık kadim bir yaşam felsefesidir. Ancak bugünkü bilgiyle, Aleviliği yalnızca dini bir kategoriye yerleştirmek; onu mezhepleştirmek, sınırlandırmak ve özgün doğasından koparmak olur. Hakikatçi yorum, Aleviliği bir inançtan çok bir yaşam öğretisi, bir ahlaki duruş ve bir hakikat yolculuğu olarak tanımlar.
Hakikatçi Aleviliğin Temel Çerçevesi
Hiçbir dine, peygambere veya kutsal kitaba bağlı değildir.
Tanrı’ya kulluk değil, Hakk ile bir olma anlayışını temel alır.
Evreni, doğayı ve insanı birlikte kutsal görür.
Vardan var olma öğretisine dayanır: her şey Hakk’ın bir yansımasıdır.
Rızalık düzeni esastır: biat değil, karşılıklı rıza ve özgür irade.
Alevilik Bir Din Değil, Hakikatin Yoludur
Alevilik, şeriat merkezli bir inanış sistemi değildir. Ne cennetle korkutur, ne cehennemle terbiye eder. Alevi yolu, bireyin kendi öz hakikatini bulmasını esas alır. Bu yolda kişi:
Kendini tanır (“Kendini bilen, Hakk’ı bilir” öğretisi).
Toplumla uyumlu yaşar, rızalıkla hareket eder.
Doğaya, insana ve tüm varlığa saygı gösterir.
Her birey bir “can”dır, inancı, kimliği, dili ne olursa olsun eşit ve değerlidir.
Hakikatçi Alevilikte Hakk Anlayışı
Hakk, gökte bir varlık değil, her şeyde tecelli eden gerçekliktir. Bu anlayışta:
“Hakk” = Doğa + İnsan + Evren + Bilgi + Sevgi’dir.
“En-el Hakk” söylemi, insanın kendi özünde hakikati taşıdığına işarettir.
Kulluk yoktur, “can” olmak, “birlik” içinde yaşamak esastır.
Yol Bir, Sürek Binbir
Alevilik, teklikçi değil çoklukçudur. “Yol bir, sürek binbir” denir. Her can, hakikate kendi yoluyla ulaşır. Zorla inanç, zorla ibadet yoktur. Her şey gönüllülük ve rızalık üzerinedir.
Alevilik Bir Direniş, Bir Dayanışma Yoludur
Tarihi boyunca Alevilik:
Zorbalığa karşı hakikatin sesi olmuştur.
Mazlumdan yana durmuş, zalime boyun eğmemiştir.
Toplumcu, paylaşımcı ve sınıfsız bir düzenin savunucusu olmuştur: Rıza Şehri bunun simgesidir.
Hakikatçi Alevilik Ne Değildir?
Din değildir.
İslam’ın bir mezhebi değildir.
Ali, 12 İmam, Kur’an gibi sembollerle özdeşleştirilmesi bir asimilasyon projesidir.
Tarikat, medrese, halife gibi yapılarla ilgisi yoktur.
Biat değil, bilinç esas alınır.
Gerçek odur ki Alevilik, Bilinçli Bir Yaşamın Adıdır
Alevilik bir inançtan çok, bir yaşam duruşudur. Sevgiyle, bilgiyle, paylaşarak yaşamak; eline, diline, beline sahip olmak; doğayla, toplumla ve kendi özüyle barış içinde yaşamak… İşte bu Hakikatçi Aleviliğin özüdür.
Alevilik, bir gönül işidir, bir bilinç halidir.
Alevi, kendi içinde Hakk’ı gören, her cana eşit yaklaşan kişidir.
Alevilik, özgürlük, adalet, bilgi ve sevgiyle yoğrulmuş bir hakikat yoludur.
YOLDA HAKK’I BİLENLER
Can özünde yanar ateş, kül değil bu, sırdır sırra,
Gör ki aşkın dili yoktur, konuşur kalpten canlara,
Ne camidir ne kilisedir, meydan olur arif ara,
Hakk’ı özde bulan yoldur, rıza ile varanlara.
Ne kitapla ne biatla çözülmez bu can bilmecesi,
Bilgiyle, sevgiyle örülür, her nefeste öz ilmesi,
Korku yoktur bu erkânda, ne cehennem ne cenneti,
İnsan insanda Hakk olur, aşkla döner semah sesi.
Dünya malı gözde yoktur, paylaşmaktır bizde rütbe,
Zalime eğilmez başlar, direniriz bizde tövbe,
Yol kemale varan yoldur, her adımı hesapta be,
El hakikattir bizde dost, düşman ise kör gaflete.
Kutsal bizde taştan değil, gönülden doğar nur olup,
Çerağ yanar öz içinde, her can olur bir olup,
Kulluğa yer yoktur bizde, aşk ile olur yolculuk,
İkrar verir Hakk’a canlar, özden gelir bağlılık.
Devrimî der, bu yol insan, doğa ile bir olandır,
Dört kapıda kırk makamla, kendi özünü bulandır,
Ne mezheptir ne dindir, hakikatte yansıyandır,
Alevilik yol değil mi ki, can can ile çoğalandır.
Aşk ile Mehmet Yapıcı ( Devrimi )
===========================================
What Is Alevilik? – A Hakikatçi (Truth-Oriented) Interpretation
Why Is Defining Alevilik Difficult?
Alevilik is not a belief system or ideology that can be easily defined; it is an ancient philosophy of life stretching back thousands of years. With today’s knowledge, reducing Alevilik to a mere religious category is to confine, sectarianize, and sever it from its authentic essence. The Hakikatçi (truth-oriented) interpretation defines Alevilik not merely as a belief, but as a way of life, a moral stance, and a journey toward truth.
The Core Framework of Hakikatçi Alevilik
It is not bound to any religion, prophet, or holy book.
It is based not on servitude to a god, but on being one with “Hakk” (Truth).
It regards the universe, nature, and humanity as equally sacred.
It is rooted in the philosophy of “coming into being from that which exists”: everything is a reflection of Hakk.
It is founded on the principle of consent and mutual respect—not obedience, but mutual agreement and free will.
Alevilik Is Not a Religion, but a Path of Truth
Alevilik is not a law-centered system of belief. It neither threatens with heaven nor disciplines with hell. The Alevi path prioritizes one’s journey toward their own inner truth. On this path, a person:
Knows themselves (“One who knows the self, knows the Truth”).
Lives in harmony with society and acts with consent.
Respects nature, humanity, and all existence.
Sees every person as a “can” (soul)—equally valuable regardless of belief, identity, or language.
Understanding “Hakk” in Hakikatçi Alevilik
In Alevilik, Hakk is not a being in the sky—it is the reality manifesting in all things. In this understanding:
Hakk = Nature + Humanity + Universe + Knowledge + Love
The saying “En-el Hakk” expresses that truth resides within the human essence.
There is no servitude. The core is to be a “can” (soul) and to live in unity.
The Path Is One, the Ways Are Many
Alevilik does not embrace dogmatic singularity but pluralism. “The path is one; the ways are a thousand and one,” they say. Each soul reaches the truth through their own unique path. There is no forced belief, no imposed worship. Everything is based on voluntary consent.
Alevilik Is a Path of Resistance and Solidarity
Throughout its history, Alevilik has:
Been the voice of truth against tyranny.
Stood with the oppressed and never bowed to oppressors.
Advocated a communal, egalitarian, and classless system—symbolized by the “City of Consent” (Rıza Şehri).
What Hakikatçi Alevilik Is Not
It is not a religion.
It is not a sect of Islam.
Its identification with figures like Ali, the 12 Imams, or the Quran is part of an assimilation project.
It has no relation to structures like tariqas, madrasas, or caliphates.
It is based on consciousness, not obedience.
The Truth Is: Alevilik Is the Name of a Conscious Life
More than a belief system, Alevilik is a stance of life.
To live with love, knowledge, and sharing; to protect your hand, your tongue, and your loins;
To live in peace with nature, with society, and with your own essence…
This is the essence of Hakikatçi Alevilik.
Alevilik is a matter of the heart, a state of consciousness.
An Alevi is one who sees Hakk within themselves and approaches all souls equally.
Alevilik is a path of truth woven with freedom, justice, knowledge, and love.
THOSE WHO KNOW HAKK ON THE PATH
In the soul, the fire burns not as ash, but as a secret of secrets,
See, love speaks with no tongue—it whispers heart to soul in silence.
Neither mosque nor church—it’s a meydan for those with wisdom’s guidance,
A path for those who find Hakk within and walk with consent in alliance.
No book nor blind obedience solves this soul’s mystery,
It is woven with knowledge and love—each breath knots the inner tapestry,
There is no fear in this way, no heaven, no hell fantasy,
In humanity, Hakk becomes real, semah turns with love’s legacy.
Worldly wealth holds no charm; in sharing we find our grace,
We do not bow to tyrants—resistance is our sacred space,
The path leads to maturity, each step accounted in this embrace,
Truth is our comrade, and blindness is the enemy we face.
For us, the sacred does not rise from stone, but from heart’s light,
A lamp burns within each soul, uniting every spark in sight,
There is no room for servitude—our journey is love’s rite,
The soul pledges to Hakk, loyalty born from inner insight.
Devrimî says: this path unites the human and the natural whole,
Through the four gates and forty stations, one discovers their soul.
It is neither sect nor religion—it reflects truth’s sacred role,
Is Alevilik not the path where soul to soul makes us whole?
With Love, Mehmet Yapıcı (Devrimî)